De Samenwerkende Huurdersorganisaties van Ymere (SHY) en de Raad van Bestuur van Ymere zijn teleurgesteld over de resultaten van het politieke overleg over de maatregelen voor de woningmarkt. D66, Christen Unie en SGP hebben nu de scherpste kantjes afgehaald van de woonparagraaf in het regeerakkoord. Aanleiding voor een polonaise over dit Carnavalsakkoord geeft dit allerminst. De hoofdlijnen van dit kabinetsbeleid blijven overeind, en dat heeft zeer ingrijpende effecten.
Het kabinet kiest ervoor de huren meer aan de markt te relateren. Dat is een forse verandering ten opzichte van het regeringsbeleid van de afgelopen jaren. Jarenlang was de huurstijging gelijk aan de inflatie. In de nieuwe plannen gaat de huur jaarlijks met 1,5% boven inflatie omhoog; gezinnen met een midden- of hoger inkomen gaan daar bovenop een extra huurverhoging betalen.
Wij maken ons ernstige zorgen over de betaalbaarheid van de sociale huurwoningen voor de mensen die hierop zijn aangewezen. De huurtoeslag houdt geen gelijke tred met de extra huurverhogingen. En mensen die nét buiten de huurtoeslag vallen, moeten de huurverhogingen helemaal zelf betalen. Indien dit meer marktconforme huurbeleid wordt doorgezet, is het noodzakelijk om ook de systematiek van de Huurtoeslag goed te bekijken, om te zorgen dat de betaalbaarheid overeind blijft.
De SHY en Ymere maken zich grote zorgen over de investeringen in de woningvoorraad. Er is in onze regio een grote vraag naar betaalbare huurwoningen, die zich uit in lange wachttijden. Er is heel veel behoefte aan nieuwbouw, maar ook moeten veel bestaande woningen worden opgeknapt en geïsoleerd. Dat vergt forse investeringen van de woningcorporaties. De enorme verhuurdersheffing van nu 1,7 miljard euro ondermijnt echter hun investeringscapaciteit. De woningbouw, die het al zo moeilijk heeft, zal verder stilvallen, met bijkomende gevolgen als toenemende werkloosheid en afnemende belastinginkomsten.
Minister Blok vindt dat de corporaties geld voor investeringen kunnen vrijmaken door in de kosten te snijden en meer woningen te verkopen. Ymere verkoopt jaarlijks al zo’n 850 bestaande huurwoningen en is bezig met een fors bezuinigingsprogramma. Maar er zijn ook grenzen aan die bezuinigingen: voldoende onderhoud en voldoende inzet op leefbaarheid en beheer zijn noodzakelijk.
Menig politicus is opgetogen over het carnavalsakkoord. De negatieve effecten voor de betaalbaarheid en voor de investeringen in de woningvoorraad zullen echter al snel zichtbaar worden. Dat treft vooral de huurders en de nieuwe kopers; mensen die in het verleden een huis gekocht hebben blijven voor de zoveelste keer buiten schot. Bij een meer evenredige verdeling van de lasten over huurders en kopers, bijvoorbeeld in de vorm van een bezitsbelasting, zouden er noodzakelijke middelen beschikbaar blijven voor een échte aanpak van de stagnerende woningmarkt.
Jan van der Roest, voorzitter Samenwerkende Huurdersorganisaties Ymere
Pieter de Jong, lid raad van bestuur Ymere