3HO trekt aan de bel: de huurder in Almere zit in de knel. Almere heeft wel steeds meer inwoners en steeds meer huurders, maar de huren zijn hoger dan elders, de wachttijd is verdubbeld, de woonlasten zijn hoger. Eén 1 op de 3 huurders leeft onder de armoedegrens. Dit aantal zal verder stijgen als gevolg van toenemende woonlasten. De drie overkoepelende huurdersorganisaties de Huurdersbelangenvereniging de Alliantie Almere, de Huurdersorganisatie GoedeStede Almere en de Huurders Vereniging Almere hebben daarom besloten samen te werken. Gezamenlijk gaan wij op pad om met de gemeente en onze corporaties tot goede prestatieafspraken te komen voor de komende jaren.

Huurders met een lager inkomen in de knel

Met de kille cijfers slaat de schik ons om het hart. Het succes van Almere keert zich in deze economische crisis tegen de huurders. Onze jonge stad is vanaf 1976 opgebouwd met veel goede huurwoningen tegen een relatief hoge huurprijs. In tegenstelling tot andere steden heeft Almere geen oudere en goedkopere woningen. Het huurbeleid heeft de afgelopen jaren geleid tot een afname van betaalbare huurwoningen.

Het resultaat is dat Almere wel meer huurwoningen heeft, maar steeds minder woningen zijn betaalbaar voor de lagere inkomens. Door verkoop en liberalisatie zijn er steeds meer duurdere sociale huurwoningen en huurwoningen in de vrije sector.

Woningtekort

Ondanks een dalend aantal huishoudens van de doelgroep en ondanks ingrepen in de woningtoewijzing is er niet alleen tekort aan betaalbare, maar zelfs aan bereikbare woningen van in totaal 1.360 woningen. Omdat door de crisis het aantal huishoudens met een lager inkomen zal toenemen, verwachten wij een toename van dit woningtekort.

De wachttijd is verdubbeld, ook voor huurders is de woningmarkt vastgelopen.

Het gemiddeld aanbod aan huurwoningen voor woningzoekenden is met 1/3de deel gedaald. Het aanbod goedkope en vooral betaalbare huurwoningen is veel sterker gedaald: het is gekelderd met 2/3de deel. Voor lagere inkomens is er steeds minder wat te zoeken op de woningmarkt in Almere. De wachttijd is in de afgelopen jaren dan ook verdubbeld naar 6,1 jr.

De helft van de woningzoekenden komt uit Almere zelf. Zij willen wooncarrière maken. De meeste huurders willen naar een huurwoning verhuizen, waarbij de huurklasse tot 500,- het populairste is. Juist deze woningen zijn steeds minder te vinden.

In 2011 bleek al dat 1 op de 5 huurders in Almere (veel) moeite heeft met de maandelijkse woonlasten. Armoede onder huurders als gevolg van stijgende woonlasten is in Flevoland met 35% groot en stijgt bij ongewijzigd woonlastenbeleid nog verder naar 41%. Deze armoede is in Flevoland groter dan in Nederland.

Het programma van 3HO voor betaalbaarheid
De drie huurdersorganisatie vinden dat op de volgende onderwerpen de positie van de huurders verbeterd moet worden. Met deze lijst van zeven punten presenteren wij ons en willen wij in gesprek gaan met de Gemeente en onze woningcorporaties. Het voorstel van Gemeente en corporaties voor de nieuwe prestatieafspraken zullen we op basis van ons programma beoordelen.

1. Voldoende goedkope en betaalbare woningen voor de lagere inkomens
De negatieve spiraal moet gekeerd worden. Er moeten weer voldoende goedkope en betaalbare huurwoningen zijn voor de lagere inkomens in Almere. Een huurwoning is volgens ons betaalbaar tot de zogenaamde aftoppingsgrenzen. Deze zijn per 2014 opgetrokken naar 556, – en 596, -. Woningen in deze prijsklasse moeten weer in voldoende mate beschikbaar komen voor woningzoekenden.

2. Betere doorstroming en kansen voor huurders
Almere verkeert in de unieke positie dat zij de komende jaren 60.000 woningen kan gaan bouwen. Wij vinden dat deze nieuwbouw een bijdrage moet leveren aan het inkorten van de wachttijd voor woningzoekende huurders uit Almere. Dit kan door een substantieel deel als betaalbare huurwoning te bouwen. Doorstroming moet volgens ons ook bereikt worden door de huursprong te beperken en betaalbaar te maken. Daarbij zijn extra maatregelen nodig voor de groepen die tot nu toe in de knel komen, zoals jongeren, senioren en de lagere inkomens.

3. Woonlasten centraal
Huurders beoordelen de betaalbaarheid van hun woning niet alleen op basis van huurprijs en huurtoeslag, maar ook op de energielasten. 3HO breken een lans voor de woonlastenbenadering, zowel bij renovatie als bij doorstroming. Hierdoor krijgen de huurders perspectief op een betaalbare energiebesparende renovatie en een betaalbare verhuizing. Verder wil 3HO voorkomen dat huurders door stijgende woonlasten (verder) onder de armoedegrens terecht komen.

4. Voorkomen van huurachterstanden.
De huurachterstanden bij onze corporaties zijn de afgelopen jaren gestegen. Het aantal huurders met huurachterstand is toegenomen, de achterstand per huishouden is sterker gestegen. De Federatie opvanghuizen slaat alarm: zij signaleren een toename van de vraag naar noodopvang, bij een aantal zijn wachtlijsten. 3HO wil voorkomen dat huurders een huurachterstand krijgen en huisuitzetting het gevolg is.

5. Voldoende basis kwaliteit
3HO wil in overleg met gemeente en corporaties welke kwaliteit de nieuwe sociale huurwoningen moeten krijgen. Wat is tijdens de crisis een voldoende basis kwaliteit? Belangrijk vinden wij gedifferentieerde buurten door gemengd te bouwen. Dat kan segregatie voorkomen, evenals het niet toepassen van inkomensafhankelijk huren. Duurzaamheid en energiebesparing zijn voor ons belangrijk onderdelen van de basiskwaliteit. Wij vinden dat de toekomstige huurders betrokken moeten worden bij deze discussie. Voorkomen moet worden dat een komende generatie wijst naar “die crisis woningen uit de twintiger jaren”.

6. Zorgzaam wonen
Bewoners moeten langer zelfstandig wonen. De drempel voor verzorging en verpleging wordt drastisch verhoogd. Wij vinden het positief als mensen langer de regie kunnen houden over hun leven. Dit kan alleen als er voldoende en geschikte woonruimte komt voor ouderen en voor bewoners met een beperking. Het aantal woningen met goede voorzieningen zoals gelijkvloers, bereikbaar met lift, ‘rollator proof’ moet de komende jaren toenemen.

7. Participatie
3HO vindt het belangrijk dat huurders betrokken zijn en invloed kunnen hebben op het wonen en hun woonomgeving. Wij stellen voor om samen met gemeente en corporaties nieuwe vormen te ontwikkelen voor participatie gericht op het verbreden van participatie. Huurders die collectief initiatief nemen voor zelfbeheer moeten daarvoor de ruimte en faciliteiten krijgen.

3HO presenteert zich met dit programma om in gesprek te gaan met Gemeente en corporaties. Dat willen wij kunnen doen op het moment dat wij wezenlijk invloed kunnen uitoefenen op de meningsvorming en besluiten.